Co to jest blubber i jak był wykorzystywany?

Tysiące gatunków zwierząt zniknęło z powodu działalności człowieka. Niektóre zostały wytarte, ponieważ ich mięso, tłuszcz i skóry były wykorzystywane do zaspokojenia normalnych potrzeb, inne z powodu spadku siedliska. Jeśli zaczęliśmy zapominać, czym jest tran, to znaczy, że ludzkość zapewniła szansę przeżycia wielu zwierzętom morskim, których tłuszcz od dawna był głównym źródłem surowców do produkcji smarów, mydła i margaryny.

Etymologia

słowo oznaczające "blubber" proste: w XVI i XIX wieku nazwa nadana płynnemu tłuszczowi, który powstał z podskórnego tłuszczu zwierząt morskich. Słowo to pochodzi od starożytnych szwedzkich i duńskich nazw wieloryba - narhval/ narval. tran jest pozyskiwany ze ssaków: głównie z różnych gatunki wielorybów, a także foki, morsy, wieloryby beluga i delfiny, a nawet niedźwiedzie polarne i ryby. Termin ten jest przestarzały i prawie nie używany. Obecnie blubber dzieli się ze względu na źródło pochodzenia - np. olej z wieloryba, olej z dorsza, olej z foki.

W starożytnej Rosji (XV-XVI w.) słowo "blubber" Skóry i tłuszcz wielorybów, a później ssaków morskich, w tym fok, określano mianem skór i tłuszczu wielorybów.

Źródła

Wszystkie ssaki morskie (walenie, płetwonogie i syreny) mają grubą warstwę tłuszczu pod skórą pokrywającą całe ciało z wyjątkiem kończyn. U niektórych zwierząt jego masa może stanowić nawet połowę całości. Tkanka podskórna zawierająca tłuszcz służy do ochrony ssaka przed hipotermią, a ponadto zwiększa kontur ciała i zwiększa pływalność. Gatunek, który intensywnie migruje - jak np. wieloryb garbus - żyje z tłuszczu, który dostarcza płynąc do nowych siedlisk.

Blubber, który pochodzi z organizmów morskich, ma brązowy lub żółtawy kolor i bardzo nieprzyjemny zapach. Pozyskiwano go głównie z wielorybów poławianych w Arktyce i Antarktyce. Polowano na nie wiosną i latem, gdy były tłuste i miały dużo tłuszczu. Wieloryb błękitny może oddać około 19.080 litrów tłuszczu, wieloryb spermowy 7.950 litrów.

Użyj

Czym jest blubber, wielu zwykłych ludzi dowiedziało się z pasjonujących powieści XVIII- i XIX-wiecznych pisarzy o wielorybnictwie. Olej z wielorybów był wtedy głównym źródłem, zaspokajającym wszystkie potrzeby ludności w zakresie kwasów tłuszczowych.

Smar był stosowany do oświetlenia w lampach i oprawach, służąc do lat 60 podstawa do produkcji smarów dla samochodów i łodzi podwodnych, jak również skóry i zamszu, a także w wielu innych procesach produkcyjnych. Duża ilość oleju wielorybiego była również wykorzystywana do produkcji mydła, margaryny oraz w przemyśle chemicznym.