Przypowieść egzystencjalna "pustynia tatarska"

W 1976 roku włoski filmowiec Valerio Zurlini, który wcześniej preferował kręcenie filmów antywojennych, upolitycznionych i lirycznych, postanowił zaadaptować powieść Dino Buzzatiego. Tak powstał film "Pustynia Tatarska", muza na temat znalezienia się jednostki i całej ludzkości w "sytuacji granicznej", czyli niemal na krawędzi grobu. Sześć lat po jego premierze filmowiec, który nigdy nie nakręcił kolejnego filmu, popełnia samobójstwo. Projekt ten można więc uznać za proroczy. IMDb Ocena scenariusza: 7.60.

Działka

W sercu Pustyni Tatarskiej główny bohater, Giovanni Drogo (Jacques Perrin), kończy w 1907 roku szkołę wojskową i wyjeżdża do odległego garnizonu w twierdzy Bastiano. Garnizon pozostaje w ciągłej gotowości, czekając na atak ze strony przeważających sił mrówczego wroga - mitycznych "Tatarów". Dni szybują, miesiące lecą, lata mijają. Giovanni nigdy nie opuszcza garnizonu. A gdy on, już stary i schorowany, odchodzi, zaraz po jego odejściu rozpoczyna się atak wroga.

Rozkosze autora

Valerio Zurlini świadomie obniża tajemnicę i zagadkowość opowieści, nasycając i tak już wyrazistą przypowieść szczegółowym badaniem psychologicznego komponentu charakterów bohaterów. W niektórych epizodach fabuła traktowana jest jak realna, prawdziwa historia, ale wyczuwalne poczucie strachu przed czymś nieznanym nadaje filmowi metaforycznego znaczenia. W przeciwieństwie do autora źródła literackiego, reżyser daje widzowi pewną nadzieję na szczęśliwe zakończenie. W powieści główny bohater umiera.

Film ma być postrzegany jako alegoria śmiertelnej egzystencji człowieka oczekującego na życie wieczne. Inni jednak są zdania, że ma on przesłanie antymilitarystyczne, antyautorytarne.

Zespół aktorski

Pustynia Tatarska uchodzi za jeden z najbardziej sztampowych projektów w historii kina. Nawet Role kameowe w filmie występują znani aktorzy, głównie francuscy i włoscy. Pomysłodawcą adaptacji filmowej był początkowo sam Jacques Perrin. Reżyser już wcześniej współpracował z wielkim aktorem i zgodził się wziąć udział w realizacji filmu. Sam Perrin był członkiem zespołu produkcyjnego filmu. Jednak zdaniem krytyków za najbardziej udane wcielenie opresyjnej postaci majora Mattisa przez aktora Giuliano Gemma można uznać. W rolach głównych również Vittorio Gassman, Fernando Rey, Max von Sydow i wielu innych.