Najlepsze filmy zagraniczne lat 60-tych: "spartakus", "kleopatra" i "siedmiu wspaniałych"

Każdy doświadczony znawca kina może z zadziwiającą łatwością opowiedzieć o filarach współczesnego przemysłu filmowego: poda przykłady reżyserów, którzy zasadniczo zmienili spojrzenie na kino, wymieni klasyczne filmy, które stały się drogowskazami w postępie tej formy sztuki, uszereguje główne urządzenia fabularne i szablony. To powiedziawszy, można bezpiecznie zagwarantować, że na każdej takiej historycznej wycieczce pojawią się najlepsze zagraniczne filmy lat 60-tych, a mianowicie: "Spartakus", "Kleopatra" i "Siedmiu wspaniałych".

Dramat historyczny

W 1960 roku, po Ścieżkach chwały, producent Kirk Douglas i reżyser Stanley Kubrick nakręcili jeszcze większy i potężniejszy film, biografię rzymskiego buntu niewolników pod wodzą gladiatora Spartakusa. Często znajdujący się na szczycie listy najlepszych filmów zagranicznych lat 60. Scenariusz pochodzi spod pióra Daltona Trumbo, który odzwierciedlił swój pomysł na historię starożytną. Nagrodzony czterema Oscarami dramat historyczny ma niewiele wspólnego z klasyczną powieścią Giovanioli.

W filmie "Spartakus" (1960) reżyser starał się nie tylko oszołomić widzów wielkością walk między zbuntowanymi bandami niewolników a armią rzymską i stworzyć jaskrawe, zapadające w pamięć wizerunki kluczowych postaci: Spartakus (K. Douglas) i Krassusa (L. Olivier). W przeciwieństwie do innych peplum z lat 60. aktorzy nie grali tylko w ramach tradycji realizmu psychologicznego - wizja reżysera obejmowała trudne tematy filozoficzne. Dzieło Kubricka jest obecnie okrzyknięte najlepszym filmem antycznym Hollywood i jednym z jego największych osiągnięć światowego kina 60-х.

Peripeteia produkcji

Proces kręcenia filmu nie był łatwy. 32-letni filmowiec walczył ze wszystkimi, od scenarzysty Daltona Trumbo po Petera Ustinova, który nękał reżysera radami. Producent i wykonawca w niepełnym wymiarze godzin główną rolę Kirk Douglas nie mógł się uspokoić po tym jak rola Ben-Hura nie była jego, a Charlton Heston. Nie obyło się też bez sporadycznych konfliktów między aktorami. Załoga rozrosła się do 10.000. wyprodukowano 5 tys. kompletów zbroi wojskowych, kilka tysięcy rzeźb sprowadzono z włoskich muzeów. Ekipa produkcyjna wykorzystała w tłumie żołnierzy armii hiszpańskiej - 8 tysięcy żołnierzy. Film oparty jest na trzyosobowej obsadzie przedstawiającej rzymskich legionistów, przy czym w głównych scenach bitewnych uczestniczyło jednocześnie nawet 50 tysięcy osób... Eksperci szacują, że dziś stworzenie takiego projektu kosztowałoby ponad 200 mln dolarów.

Jeden ze szczytowych osiągnięć gatunku

Za najdroższą i najbardziej rozbudowaną peplumę tego okresu nie uważa się jednak pomysł Kubricka, ale film "Kleopatra" (1963). W momencie kręcenia projektu Josepha Mankiewicza była to najdroższa produkcja w Hollywood i od tego czasu jest uznawana za najbardziej znany z pracy duet aktorski Elizabeth Taylor i Richard Burton. Obaj wykonawcy otrzymali wówczas rekordowe honoraria. Choć w napisach końcowych widnieje obecnie jeden reżyser, w ciągu czterech lat kręcenia filmu było ich trzech. Ruben Mamoulian rozpoczął pracę nad filmem, a producent Daryl Zanuck ją ukończył. Uznał za konieczne samodzielne nadzorowanie montażu wielogodzinnej Kleopatry. Zainteresowanie, jakie towarzyszyło filmowi podczas jego produkcji, było podsycane przez media na każdym kroku. Było ich jednak sporo: regularne skandale między A. Taylor i R. Barton mógł w każdej chwili zakończyć się rozwodem, co w końcu się stało.

"Kleopatra" jest zawsze na lista najlepszych zagranicznych filmów lat 60., bo triumfował na wszystkich ekranach świata, choć czasem z wieloletnim opóźnieniem. Choć zdaniem filmoznawców obraz ten jest wyraźnie gorszy pod względem reżyserskim od dzieła U. Wyler i S. Kubrick.

Amerykański przebój

Klasyczny western Johna Sturgesa to remake filozoficznego dramatu Akiry Kurosawy "Siedmiu samurajów". Ciesząc się ogromnym powodzeniem wśród widzów na całym świecie, Siedmiu Wspaniałych zrodziło z kolei mnóstwo imitacji, a nawet reboot. W wersji amerykańskiej historia obrońców chłopów przed bandytami opierała się przede wszystkim na popularności Steve`a McQueena i Yula Brynnera. Mieszkańcy małego, prowincjonalnego meksykańskiego miasteczka, zmęczeni niszczycielskimi najazdami gangu Culvera, postanawiają wynająć zespół rewolwerowców, którzy zapewnią im bezpieczeństwo. Wkrótce siedmiu śmiałków przybywa do miasta, by walczyć z przeważającymi liczebnie bandytami.

Świat zawsze będzie potrzebował bohaterów

Choć dzieło Sturgesa otwarcie przegrywa z arcydziełem Kurosawy pod względem wartości artystycznej, to jednak jest stałym elementem wśród najlepszych filmów zagranicznych lat 60. Trzeba oddać sprawiedliwość umiejętnościom reżysera za przedstawienie przygodowej historii siedmiu obrońców sprawiedliwości w sposób porywający i sugestywny. Poruszający akompaniament muzyczny Elmera Bernsteina potęguje napięcie dramatyczne, skłaniając widza do obaw o losy dzielnych bohaterów. Film ogląda się ciekawie, choć od razu widać, że i tym razem dobro, uzbrojone w colty, na pewno zatriumfuje.

Wspaniała obsada, genialna historia, okraszona wspaniałą muzyką nie może pozostawić widza obojętnym - film odniósł niebywały sukces na premierze i odnosi go do dziś jeden z najbardziej popularnych klasyka. A remake z 2016 roku mówi sam za siebie - świat znów potrzebuje bohaterów!