Księżniczka yusupova: biografia, życie osobiste, fakty historyczne, zdjęcia

Księżniczka Zinaida Jusupowa (2 września 1861). - 24 listopada 1939 r.) była rosyjską szlachcianką, jedyną spadkobierczynią rosyjskiej szlachty największy w Rosji rodziny. Ta bogata arystokratka przeszła do historii nie tylko w swojej ojczyźnie. Znana z tego, że uroda, Dzięki swojej hojności i gościnności księżna Zinaida Jusupowa stała się wiodącą postacią w przedrewolucyjnym społeczeństwie rosyjskim. W 1882 roku wyszła za mąż za hrabiego Feliksa Feliksowicza Sumarokowa-Elstona, który przez pewien czas był generalnym gubernatorem Moskwy (1914-1915). Zinaida znana jest jako matka księcia Feliksa Jusupowa, mordercy Rasputina. Biografia księżniczki Jusupowej po rewolucji przybrała tragiczny obrót. Uciekła z ojczyzny i pozostałe lata spędziła na emigracji.

Księżniczka Jusupow zmarła w wieku 83 lat w Paryżu. Na rok przed śmiercią wyraziła chęć powrotu w rodzinne strony. Ale nie mogła tego zrobić.

Wczesne życie

Księżniczka była jedynym żyjącym dzieckiem księcia Mikołaja Borysowicza Jusupowa (12 października 1827 - 31 lipca 1891), marszałka dworu cesarskiego, i hrabiny Tatiany Aleksandrowny de Ribopierre (29 czerwca 1828 - 14 stycznia 1879). Książę Jusupow uwielbiał sztukę i służył w kancelarii cara Mikołaja I. Matka księżniczki Jusupowej była druhną cesarzowej, córką hrabiego Alexandre`a de Ribopierre i jego żony Katarzyny Michajłowny Potemkin, siostrzenicą księcia Potemkina.

Jedyny brat Zinaidy, Książę Borys Nikołaj Jusupow, zmarł w młodym wieku. Miała też młodszą siostrę, Tatianę Nikołajewną, która zmarła w 1888 roku. Zinaida, jedyne żyjące dziecko wybitnej, wysoko postawionej i niezwykle zamożnej pary, cieszyła się wielką przychylnością na dworze.

Nieruchomość

Księżniczka Jusupowa była największą dziedziczką Rosji, w rzeczywistości ostatnią z rodziny Jusupowów. Jusupowowie wywodzili się z Tatarów krymskich, byli bardzo bogaci i posiadali ogromne majątki. W ich posiadaniu były cztery pałace w Petersburgu, trzy pałace w Moskwie, 37 posiadłości w różnych regionach Rosji (Kursk, Woroneż, Połtawa). Posiadali oni ponad 100 000 akrów (400 km) ²) gruntów i przedsiębiorstwa przemysłowe, w tym tartaki, zakłady włókiennicze i kartonowe, kopalnie rudy żelaza, młyny, gorzelnie i pola naftowe nad Morzem Kaspijskim.

Księżniczka Jusupowa znana była z tego, że była inteligentna, gościnna i piękna; cechy te przejawiały się w pełni także w jej późniejszym życiu.

Małżeństwo

Do bardzo zamożnej rodziny Jusupowów na początku XX wieku należeli Feliks, Mikołaj, Feliks Sumarokov-Elston i Zinaida. Książę Mikołaj Borysowicz Jusupow miał nadzieję, że Zinaida urządzi sobie wspaniałe małżeństwo z lepszym od siebie, ale na przyjęciu urządzonym w celu przedstawienia jej księciu Battenberg, księżniczka Jusupowa zakochała się w hrabim Feliksie Sumarokovie-Elstonie. Był porucznikiem. 4 kwietnia 1882 roku wzięli ślub w Petersburgu.

Z tego małżeństwa urodziło się czterech synów, z których tylko dwóch przeżyło dzieciństwo: byli to Mikołaj i Feliks. Ich losy również wypełnione były wystarczająco tragicznymi wydarzeniami, by przysporzyć księżniczce Jusupowej cierpienia. Po śmierci ojca, Mikołaja, Feliks otrzymał od cesarza Aleksandra III specjalne pozwolenie na posiadanie tytułu księcia Jusupowa. Książę Feliks został mianowany adiutantem Sergiusza Aleksandrowicza, przedstawiciela rodu Romanowów, w 1904 r. i dowodził kawalerią Gwardii Cesarskiej. W 1914 roku został mianowany jako generał-gubernator Moskwy, Przez krótki czas pełnił funkcję generalnego gubernatora Moskwy. Tylko przez rok był gubernatorem największego miasta w kraju.

Para miała własną rezydencję. To jest dom księżniczki Jusupowej na Liteyny Prospect, gdzie obecnie znajduje się Instytut Stosunków Gospodarczych, Ekonomii i Prawa. Była właścicielką pałacu przy Newskim Prospekcie 86. Jest to również słynny pałac księżniczki Jusupowej.

Przed rewolucją

Jako wiodąca postać w przedrewolucyjnym społeczeństwie rosyjskim, Zinaida była znana ze swojej urody, elegancji i hojności. W swoich wspomnieniach dama dworu Merielle Buchanan (1886-1959), córka brytyjskiego ambasadora na rosyjskim dworze, odmalowała portret księżniczki Zinaidy Jusupowej: "Czuła w swej zdrowie, lekko wychudzona, w gruncie rzeczy kobieca, nie należała do tych zdolnych, kompetentnych kobiet, które mogą kierować dużymi organizacjami charytatywnymi. Zawsze była gotowa dawać, swobodnie i hojnie, wszystkim, którzy się do niej zwracali, robić wszystko, co w jej mocy, aby pomóc tym, którzy byli w niebezpieczeństwie, użyczać swojego imienia, swojego domu, swoich zasobów dla każdej godnej sprawy".

Księżniczka Zinaida Jusupowa pełniła funkcję druhny cesarzowej Marii Feodorowny, a później cesarzowej Aleksandry Feodorowny. Była bliską przyjaciółką wielkiej księżnej Elżbiety Feodorowny, żony wielkiego księcia Sergei Alexandrovich. Najstarszy syn Zinaidy, Nikołaj, w wieku 26 lat, zginął w pojedynku w 1908 roku. Było to wydarzenie, które rzuciło cień na resztę jej życia. W lutym 1914 roku jej najmłodszy syn, Feliks, ożenił się z księżną dla Iriny Aleksandrowny, jedyna siostrzenica cara Mikołaja II. Feliks popadł w niełaskę za udział w zabójstwie Grigorija Rasputina.

Po rewolucji

Po rewolucji księżniczka straciła swój ogromny majątek. Wraz z mężem przeniosła się do Rzymu, mieszkając w ciasnych warunkach. Po jego śmierci przeniosła się do Paryża, gdzie zmarła w 1939 roku. W sumie przez 22 lata mieszkała za granicą.

Klejnot kolekcji

Jako przedstawicielka jednego z najważniejszych rodów szlacheckich w Rosji, odziedziczyła również ogromny majątek. Posiadała największą w Rosji kolekcję biżuterii historycznej, drugą po zasobach rosyjskiej rodziny cesarskiej. Wiadomo, że była w posiadaniu 21 diademów, 255 broszek, bransoletek, 210 kg i setek tysięcy niezarejestrowanych kamieni. Kilka znanych kamieni: od połowy XVI wieku La Perle, "Polaris" (diament 41.28 karatów), "Perła" (piąta co do wielkości perła na świecie) i wiele innych bogactw.

Po ucieczce w czasie rewolucji zmuszona była pozostawić w Rosji cały swój majątek finansowy. Jej cenna kolekcja została ukryta w tajnym skarbcu w domu księżniczki Jusupowej na Newskim Prospekcie w nadziei, że zachowa ją i pewnego dnia wróci do Rosji, ale wszystkie zostały znalezione i sprzedane przez bolszewików w 1925 r. Podczas wygnania zabrała ze sobą tylko duże klejnoty oraz te o wartości historycznej i sprzedała je, aby zapewnić byt swojej rodzinie.

Ze wspomnień Felixa

Księżniczka Jusupowa była wykształconą, bardzo dowcipną kobietą. Zwracano uwagę na jej uważność, nieodłącznie towarzyszyła jej żądza przygód. W każdym razie w ten sposób w pamięci Feliksa Jusupowa przetrwał portret księżniczki Jusupowej.

Zinaida Iwanowna Jusupowa

Zachowały się informacje, że Zinaida wkrótce rozczarowała się swoim małżeństwem; efekt ten zrekompensowały narodziny syna Nikolasa. Drugie dziecko zmarło krótko po urodzeniu. I wkrótce pojawiła się legenda o klątwie tej rodziny: z ocalałych dzieci w tej rodzinie miał zostać tylko jeden chłopiec, a reszta w wieku do 26 lat miała umrzeć. Klątwa sięga ponoć czasów chana Nogaja, który żył za panowania Iwana Groźnego.

Zinaida postanowiła nie mieć więcej dzieci i zanurzyła się w życie publiczne. O liczbie zalotników księżniczki krążyły legendy, ale nikt nie może znaleźć faktów i ich potwierdzić, owinęła życie welonem tajemnicy. Wiadomo jednak, że jej mąż wyrażał niezadowolenie ze sposobu życia żony. Był jednak bezsilny, by cokolwiek zmienić. W końcu zainteresował się działalnością charytatywną, a później się w nią zaangażował.

Portret

Słynny stał się jej portret księżniczki Jusupowej autorstwa Serowa z 1902 roku. Arystokratka pojawia się w wytwornej sukni uszytej według najnowszej XX-wiecznej mody. Portret Serowa, przedstawiający księżniczkę Jusupową, nie bez powodu zyskał światową sławę. Całe otoczenie doskonale uzupełnia jej ducha. Jej oblicze jest szlachetne i posągowe, miękkie krzywizny otoczenia uzupełniają jej kobiece rysy. Sukienka jest pomalowana na szeroki kolor. Podczas gdy jej rysy twarzy są subtelnie namalowane. Zarówno na fotografii, jak i na portrecie księżniczki Jusupowej rzucają się w oczy jej promienne oczy. Wydaje się, że jest wszechwiedząca. Tak mówili o niej jej współcześni. Na swoim portrecie księżniczka Jusupowa wygląda sympatycznie, a jej spojrzenie jest nieco rozproszone. Jej dłonie są uderzająco cienkie i zgrabne.

Nieprzypadkowo artysta umieścił w swoim dziele również pieska to najważniejszy element Portrety renesansowe.

Mity

Dom Jusupowów, a w szczególności księżniczka, owiane są mitami. Z domem na Liteinach wiąże się więc kolejna tajemnicza historia, nikt nie jest w stanie potwierdzić, czy jest ona prawdziwa, czy nie. Ale to jest opisane we wspomnieniach Feliksa Jusupowa. Pisał, że będąc na emigracji w Paryżu, przeczytał w gazecie, że władze sowieckie, zajmując pałac księżniczki Jusupowej, znalazły tajne pomieszczenie. To było w 1925 roku. Otworzyli ją i znaleźli przerażające znalezisko - ludzki szkielet.

Klątwa Jusupowa

Sama Zinaida Nikołajewna nie akceptowała bogactwa, nie uważała, że wiąże się ono ze szczęściem. Tymczasem w jej rodzinie wirowały plotki, że jest przeklęta. Zinaida Iwanowna Jusupowa zdołała nie sprostać licznym cierpieniom spowodowanym wczesną śmiercią swoich dzieci, z którymi członkowie jej rodziny zawsze musieli się zmierzyć. Jej mężem był Borys. Pobrali się, gdy księżniczka Jusupowa była jeszcze bardzo młoda. Powiedziała mężowi, że nie zamierza cierpieć. I że będzie "gestykulował dworskie panny". I tak to trwało do 1849 roku, do śmierci Borysa. A Zinaida, jeszcze nie osiągnęła wieku 40 lat, rozpoczęła romans. Po wszystkim zamknęła się w pałacu na wyspie Liteiny. Wkrótce przyjęła tytuł hrabiny de Chaveau, wiążąc swój los z francuskim arystokratą. Przed rewolucją była związana z rewolucją ludową. Zachowały się twierdzenia, że gdy bolszewicy odkryli tajne pomieszczenia pałacu Jusupowa, znaleźli szkielet chłopa, z którym księżniczka była związana. Kiedyś został skazany na śmierć.

Księżniczka Zinaida Yusupova wyglądała na zdjęciu na szczęśliwą. Następnie hrabina de Chaveau, lubiła robić wiele rzeczy. Jej córka zmarła tuż po urodzeniu, a hrabina nie zdążyła się do niej przyzwyczaić. Zmarła wśród bliskich jej osób.

Mikołaj, jej syn, pierwotnie przeżył trójkę dzieci. Wszystko było dobrze do momentu, kiedy w 1878 roku zachorowała córka Zinaida. Był to okres jesienny, rodzina wprowadzała dzieci do swoich krewnych w Moskwie. Zinaida Nikołajewna uwielbiała jeździć konno i kiedyś zraniła się w nogę. Rana nie była poważna, ale gdy wzrosła jej temperatura, lekarz zdiagnozował u niej zatrucie krwi. Rodzina przygotowywała się na tragedię. Zinaida Nikołajewna relacjonowała później, że w czasie majaczenia widziała ojca Jana z Kronsztadu, swojego znajomego. Gdy doszła do siebie, poprosiła, by do niego zadzwonić. A w rodzinnej legendzie istnieje przekaz, że wyzdrowienie Zinaidy spowodowało śmierć jej młodszej siostry: Tatiana w wieku dwóch lat zachorowała na tyfus i odeszła z tego świata.

Archiwa

Do dziś zachowała się tylko część rodzinnych archiwów. Ci, którzy przeszukiwali pałac księżniczki Jusupowej, zabrali klejnoty, ale zniszczyli całą dokumentację. Tym samym przepadła najcenniejsza biblioteka, która mogła powiedzieć światu więcej o księżniczce. Niektóre informacje zachowały się we wspomnieniach Feliksa Jusupowa. Jednocześnie historycy nie radzą w pełni ufać jego wspomnieniom. Wiadomo, że nieco ubarwił własną rolę w masakrze Rasputina. Jego opinia o tym, co się stało, jest subiektywna.

Wiadomo, że ojciec Zinaidy obawiał się, że przed śmiercią nie będzie miał wnuków. Księżna nie chciała go zdenerwować, zgadzając się spojrzeć na tych, którzy ofiarowali jej rękę i serce. Jednak ostateczny wybór jej życiowego partnera był zaskoczeniem dla całej rodziny. Mikołaj Borysowicz nie sprzeciwił się jej wyborowi. Rok później parze urodził się syn Mikołaj, nazwany na cześć dziadka, który zdążył zaopiekować się wnukiem.

Wiadomo, że księżniczka czyniła starania, by syn zaczął mówić. Był osobnikiem raczej wycofanym. Opisała przerażenie, jakie poczuła, gdy chłopiec powiedział, że chce, aby jego matka nie miała innych dzieci jako prezent świąteczny. Księżniczka Yusupova opisała, jak później dowiedziała się, że chłopiec tak powiedział po wysłuchaniu opowieści zatrudnionej dla niego pielęgniarki. Opowiedziała dziecku o najstarszej klątwie arystokratycznego rodu. Niania została zwolniona z pracy. Ale już księżniczka Jusupowa z obawami oczekiwała kolejnego dziecka. Wkrótce Mikołaj zmarł. Wtedy mąż Zinaidy otrzymał tytuł księcia Jusupowa. Niektórzy twierdzą, że klątwa rodziny objawiła się później prawie dwie dekady później.

Szok

Dokumenty wspomnień Feliksa zachowały dowody jego zazdrości. Jego własna matka Zinaida była zazdrosna o jego starszego brata Nikołaja. Ich wewnętrzne światy były podobne. Mikołaja i raz L. Н. Tołstoj zauważył, że autor jest utalentowany. Mikołaj był zakochany w Marii Heyden, była ona wówczas zaręczona z hrabią, po czym odbył się jej ślub. Kiedy nowożeńcy wyruszyli w podróż, Nikolai podążył za nimi. Był w drodze na pojedynek. Mąż ukochanej Nikołaja Jusupowa nie omieszkał. Feliks określił śmierć swojego starszego brata jako bolesną. Książę był blady, a jego matka prawie straciła zmysły. Pomyliła Feliksa ze swoim umierającym Mikołajem. Zinaida właśnie obchodziła swoje 50 urodziny. Zaczęła pokładać nadzieję w Feliksie. Choć odziedziczył wygląd Zinaidy, ludzie z jego otoczenia zauważali, że różni się od matki w pewien złowrogi sposób. Nie rozumiał sztuki, służby. Przeżył swoje życie w rozbawieniu. Księżniczka Jusupowa próbowała przemówić mu do rozsądku, namawiała do pracy umysłowej. Ale Feliks ożenił się dopiero wtedy, gdy powiedziała, że jest chora, i że nie chciałaby umrzeć nie niańcząc swoich wnuków.

Gdy Feliks brał udział w masakrze Rasputina, cesarzowa nalegała na egzekucję dla sprawców. Ale wśród nich był Dymitr Romanow. Potem karę zastąpiło wygnanie. Zinaida odwiedziła cesarzową. Potem usłyszała, jak Maria Feodorowna wezwała go, by spakował rodzinę i wyjechał, bo dla rosyjskiej arystokracji zostało niewiele czasu.

Dziedzictwo: pałac

Pałac Jusupowa to klejnot w świecie architektury, odziedziczony po najstarszej rodzinie szlacheckiej w Petersburgu. Zinaida Jusupowa i jej majątek owiane są wieloma legendami. Ile jest miejskich legend, które z nich są prawdziwe, nie wiadomo.

Dom został wybudowany dla księżniczki, aby mogła w nim zamieszkać po śmierci męża. Pałac Zinaidy Jusupowej wciąż pobudza wyobraźnię. Na zewnątrz zamek nie jest pozbawiony eklektyzmu. Fasada została w całości pokryta wapnem, co było wielką rzadkością dla Petersburga. Pałac Yusupova na Liteyny Prospect przyciąga wzrok niezwykłymi rozmiarami okien, rzeźbami, wspaniałymi rzeźbami i innymi dekoracjami.

Pałac przyciąga wielu turystów i mieszkańców miasta. Po pierwsze przyciąga ich luksus architektury i wnętrz, a po drugie wewnętrzne poczucie jedności z historią i wydarzeniami kulturalnymi. Na parterze znajduje się pokój dzienny, a na pierwszym salony. Wnętrze zostało zaprojektowane starannie i drobiazgowo, podobnie jak elewacja.

Meble zostały wykonane ze szlachetnego drewna, a elementy ścienne z kamienia naturalnego.