Pas olivine - prawda czy fikcja?

Pas oliwinowy na Ziemi znany jest w naszych czasach dzięki powieści fantasy "Hiperboloida inżyniera Garina". "Gorączka złota, rewolucja naukowa i technologiczna początku XX wieku oraz problemy społeczne tamtych czasów mieszają się w tym dziele literackim autorstwa A. Н. Tołstoj. Pisarz przed rozpoczęciem pracy konsultował się z naukowcami. Ale czy pas oliwinowy istnieje naprawdę, czy to tylko metafora??

Co to jest Olivine?

Olivine jest minerałem składającym się z krzemianów żelaza i magnezu. Nazywany jest materiałem budowlanym wszechświata, ponieważ jest szeroko rozpowszechniony w przyrodzie. H występuje we wnętrzu Ziemi i składa się ze skał powstałych w wyniku zestalenia się stopionej magmy. Oliwin tworzy się w wysokiej temperaturze (około 1600 °C). W płaszczu planety, znajdującym się pomiędzy skorupą ziemską a ognistym jądrem, jego zawartość przeważa nad innymi minerałami.

Swoją dźwięczną i piękną nazwę zawdzięcza żółto-zielonej barwie, przypominającej kolor oliwek. W przyrodzie występują jednak inne odmiany oliwinu, zarówno ciemne, jak i przezroczyste.

Oliwin jest materiałem niestabilnym. W wyniku naturalnych procesów przekształca się w inne skały - serpentyn, ksenolit, talk, chloryt, granat majorytowy.

Zielone plaże i meteoryty

Jest tu kilka unikalnych plaż oliwinowych usianych małymi zielonymi kamyczkami. Wśród nich wyróżniają się kolorowe plaże na Hawajach, składające się z różnych skał pochodzenia wulkanicznego, które z czasem zostały spulchnione przez morskie fale. Plaża oliwinowa Papakolea powstała w wyniku zapadnięcia się zbocza wulkanu. Nawet woda ma tam zielonkawy odcień, gdyż jest nasycona cząsteczkami mineralnymi. O zachodzie słońca oliwinowe kamienie przypominają szmaragdy, a lokalne władze zakazały ich eksportu, aby zachować unikalne piękno to miejsce.

Głównym "dostawcą" minerału na te plaże są czynne lub wygasłe wulkany, powoli erodujące pod wpływem atmosfery. Olivine występuje nie tylko na Ziemi, ale także na innych planetach i obiektach kosmicznych. Naukowcy znaleźli kilka dużych meteorytów złożonych ze stopu oliwinu i rodzimego żelaza. Minerał ten jest również najobficiej występującym w księżycowej glebie. Jest on w 39% zawarty w próbkach z Księżyca.

Struktura Ziemi sugerowana przez naukowców na początku XX wieku

Hipoteza pasa oliwinowego została po raz pierwszy zaproponowana na początku lat 30. XX wiek. W tych latach naukowcy sformułowali model głębokiej struktury Ziemi składającej się z kilku warstw. Opracowany wówczas schemat sugeruje, że jest to ziemski pas oliwinowy:

1. Zewnętrzna warstwa skorupy ziemskiej, o grubości do 30 km, jest najmasywniejsza pod kontynentami. Składa się głównie z granitów i skał osadowych
2. Pod skorupą ziemską znajduje się warstwa złożona głównie ze stopionych pod wysokim ciśnieniem metali. Czasami wyrzucane na powierzchnię Ziemi podczas erupcji wulkanicznych.
3. Trzecia warstwa zawiera pas oliwinowy, składający się głównie z oliwinów. A w jego spodzie, jak przypuszczali naukowcy, znajdowało się ogromne skupisko cennego metalu - złota. Pas Olivine oddziela stałe jądro Ziemi od płynnego.

Był to model prototypowy, który stał się podstawą współczesnej nauki geofizycznej. Wydawało się to bardzo przekonujące, gdyż badania lawy zdawały się potwierdzać obecność dużych ilości oliwinu. później udowodniono, poprzez badania falami sejsmicznymi, że minerał ten w rzeczywistości występuje we wnętrzu Ziemi w stanie stopionym. Jednak naukowcy mylili się w niektórych kwestiach.

Pas oliwinowy naszej planety - co to jest??

Pojęcie to weszło do głównego nurtu dzięki powieści fantasy autorstwa A. Waltera Thompsona. Н. Hiperboloida inżyniera Garina Tołstoja, która została napisana w 1927 roku. Nawet w swoich szkicach pisarz malował futurystyczny obraz: za pomocą wiązki światła o ogromnej mocy naukowcy wwiercają się w litą skałę Ziemi i docierają do wrzącej piekielnej mieszaniny oliwinu i złota.

Pomysł na powieść nie wziął się z powietrza - znajomy pisarza opowiedział mu o inżynierze, który rzeczywiście zbudował taką maszynę. Ale według projektu była to paraboloida, a nie hiperboloida. Naukowiec ten zmarł później w 1918 r. na Syberii, grzebiąc ze sobą tajemnicę wynalazku. Rozbieżność terminów nie umniejszała zainteresowania przygodnym pomysłem wydobywania złota, zwłaszcza że opis w nowatorskiej warstwie oliwinowej nie był tak głęboki - 5 km od powierzchni Ziemi.

Inżynier Garin to wzbogacony geniusz zła

W powieści A. Н. W tej powieści rosyjskiemu inżynierowi Tołstoja, Piotrowi Garinowi, udaje się stworzyć hiperboloidę, emitującą wiązkę o ogromnej mocy cieplnej, która może zniszczyć każdą substancję na swojej drodze. Dzięki piekielnej maszynie genialny naukowiec rozpoczął wydobycie złota na odległej wyspie na Oceanie Spokojnym. W projekcie brał udział amerykański miliarder, którego konkurenci również zostali zniszczeni przez hiperboloidę.

Wydobycie złota z pasa oliwinów w Garinie prowadzi do zachwiania światowej gospodarki i poważnego kryzysu finansowego. Zły geniusz wykupuje cały amerykański przemysł i ogłasza się dyktatorem. W drodze do dominacji nad światem Garin zakłada i wykorzystuje innych ludzi, by realizować własne cele najemnicze. Jego tyrania nie trwa jednak długo, a hiperboloida zostaje przejęta przez grupę rewolucjonistów. Później rozwija się ogólne powstanie robotników.

Dlaczego hipoteza stała się tak popularna

Idea dominacji nad światem i łatwego wzbogacenia się istniała od zawsze. Powieść Tołstoja była znakiem epoki, w której żył pisarz. Na początku XX wieku dochodzi do swoistej "eksplozji" myśli technicznej - powstają nowe rodzaje broni masowego rażenia. Tołstoj kilkakrotnie poprawiał rozdziały powieści i ostatnia, czwarta część, została ostatecznie ukończona w 1939 roku, przed wybuchem II wojny światowej.

Co ciekawe, jego dzieło było inspirowane wieżą Shukhov, znaną lepiej jako Shabolovska wieża telewizyjna. Został zbudowany w latach 1920-1922. a do jego budowy wykorzystano pierwsze na świecie hiperboloidalne struktury metalowe. Wspaniałe dzieło ludzkich rąk zachwyciło współczesnych i jednocześnie zaszczepiło strach przed ewentualną negatywną rolą odkryć technicznych.

Pas Olivine: prawda czy fikcja?

Jak pokazuje współczesna nauka, oliwin jest w rzeczywistości bardzo powszechnym minerałem. Skały magmowe, na których spoczywa lita skała Ziemi, składają się na ten pas, dlatego geolodzy nazywają go pasem skałotwórczym. Jednak pod spodem nie ma złota.

Idea pasa oliwkowego wynikała z artystycznej konieczności, pozwalając jednej osobie, opanowującej unikalną technologię, zniewolić cały świat. Koncepcja ta może być zatem traktowana jedynie jako urządzenie literackie.

Co tak naprawdę znajduje się w jądrze Ziemi

Pod skorupą ziemską znajduje się płaszcz, który otacza jądro planety. Warstwa ta powstała podczas długiej ewolucji Ziemi trwającej ponad 4,5 mld lat. lata. Jego grubość wynosi około 3000 km. Płaszcz stanowi 2/3 masy całej planety i składa się z ciężkich minerałów, głównie żelaza i magnezu. Z innych najbardziej rozpowszechniony Do pierwiastków chemicznych należą: tlen, krzem, glin, wapń, sód, potas i ich tlenki.

Strukturę płaszcza można podzielić na 3 warstwy. Górna bierze udział w ruchu płyt litosferycznych. Warstwa środkowa jest amorficzna, zbudowana z materiału plastycznego i jest głównym źródłem magmy wulkanicznej. Dolna warstwa jest bogata w nikiel i żelazo. Struktura ta nie jest jeszcze dobrze poznana. Możliwe, że pomiędzy nią a jądrem znajduje się kolejna warstwa, charakteryzująca się wysoką temperaturą i niejednorodnością materii.

A skarb jest przecież tam

We współczesnej geologii skały nasycone oliwinem są pewnym znakiem złóż diamentów, platyny, chromu, tytanu i niklu. Minerały te są nie mniej cenne niż złoto, o którym pisze w powieści fantastycznej Tołstoj. Н. Powieść fantasy "Tołstoj.

Przykładowo, jednym z największych złóż diamentów na świecie jest złoże Argyle w Australii. Zbudowane są ze skał pochodzenia wulkanicznego: tufów oliwinowych. Obecność krzemianów magnezu i żelaza w minerałach z metaforycznego pasa oliwinowego wskazuje na dużą zawartość cennych diamentów.