Depresja ghor jest najgłębszą formacją tektoniczną na lądzie

dolina Ghor lub Jordan Rift Valley wzbudzała duże zainteresowanie naukowe wielu naukowców od XIX wieku, a nawet wcześniej. Tajemnicza geologia, różnorodność unikalnych środowisk z ich osobliwą, częściowo endemiczną fauną i florą oraz pradawne prehistoryczne i archeologiczne miejsca przyczyniają się do ogólnoświatowego zainteresowania nawet dzisiaj. Ekspedycje naukowe z Wielkiej Brytanii i innych krajów europejskich odwiedzały i badały ten region od końca XVIII wieku, co zwykle kończyło się publikacją imponujących tomów.

Pochodzenie geologiczne

Miejsce wykopu w Ghor jest po prostu darem dla geologów. Dzięki stosunkowo łatwemu dostępowi do wychodni wzdłuż szczeliny mogą bez większych problemów badać większość skał. Najwcześniejsze wyprawy zorganizowano do południowego Lewantu w XIX wieku, choć wstępne badania w tym zakresie prowadzili Lynch (1849), Lartet (1869), Hull (1886) i wielu innych.

Części skał od prekambru odsłaniają się na bokach doliny Ryftowej Jordanu. Pokazują one główne etapy historii geologicznej Bliskiego Wschodu, zarówno przed riftingiem, jak i podczas złożonych procesów riftingu. Prekambryjskie skały macierzyste odsłaniają się głównie na wschodnich stokach uskoku, wzdłuż południowego krańca Morza Martwego i prawie nieprzerwanie aż do Morza Czerwonego. Skały, zarówno iglaste jak i metamorficzne, obejmują najdalej na północ wysunięty wierzchołek Masywu Arabsko-Nubijskiego, otoczony przez wielkie molochy, które towarzyszyły budowie gór.

Cechy geograficzne doliny Rift

Na mapie depresja Ghor to wąska, wydłużona depresja, która na prawie 400 kilometrów oddziela Izrael i Palestynę od zachodu, Królestwo Jordanii i Syrię od wschodu. Jest to również dom dla najniższego punktu na Ziemi, Morza Martwego. Znajduje się on ponad 400 metrów poniżej poziomu morza i służy jako podstawowy poziom odwadniania dla całej Doliny Jordanu. Koryto jest ograniczone z obu stron uskokami, ale nie jest nieprzerwane na całej długości. Często występują wewnętrzne uskoki, tworzące złożony i zawiły system dolin ryftowych.

Środowisko jest śródziemnomorskie w północnej części Doliny Jordanu, przechodząc w nagą, skrajnie jałową pustynię na południu. Morfologia prowadzi do stosunkowo wysokich temperatur, a pęknięcia na granicach są odpowiedzialne za wiele źródeł. Połączenie ciepła i wody stworzyło wzdłuż koryta wyjątkowe subtropikalne mikrośrodowisko, które stanowi schronienie dla zwierząt i roślin różnego pochodzenia. To właśnie w Kotlinie Ghor odkryto najwcześniejsze stanowiska hominidów poza Afryką. Połączenie korzystnych warunków, łatwość poruszania się po dolinie, wszystko to sprawiło, że dolina była najbardziej odpowiednią opcją dla osiedlenia się wczesnych hominidów. Proces ten rozpoczął się co najmniej dwa miliony lat temu, może nawet wcześniej.

W poszukiwaniu minerałów

Picard w swoim eseju "History of Mineral Research in Israel" (1954) zwraca uwagę na fakt, że w czasach prehistorycznych ludzie mieli wszystkie potrzebne im surowce w Dolinie Jordanu, ponieważ prawie całkowicie ograniczali się do krzemienia i gliny. Sytuacja zmieniła się jednak, gdy zaczęto cenić metale, wśród których odkryto i wykorzystano miedź. Żelazo wydobywano w Wadi Zarqa (Nahal Yabbok), dopływie rzeki Jordan, gdzie znaleziono starożytne kopalnie. Rudy są pochodzenia metasomatycznego i składają się głównie z limonitu i hematytu. Zakładano, że złoto było importowane, ale mała wczesnoislamska kopalnia została niedawno odkryta w pobliżu Eilatu.

Od zakończenia mandatu brytyjskiego wymieniono kilka obiecujących obszarów górniczych. Morze Martwe - potas, brom i magnez; góra Sedom - ropa naftowa, bitum i sól; Nabi Musa i obszar Yarmouk - wapień bitumiczny; Nabi Musa - fosforan i Menachemia - gips. Do nich należy dodać jezioro Hulu z torfem i gaz ziemny.

Hydrologia doliny

Obecnie dolina jest śródlądową zlewnią o powierzchni około 40 000 km², którego końcem jest Morze Martwe. Głównym szlakiem wodnym jest rzeka Jordan, która płynie z góry Hermon przez jeziora do Morza Martwego. w depresji Ghor w dolinie znajdują się trzy bardzo różne zbiorniki wodne: jezioro Hula na wysokości +70 m, Kinneret na wysokości -210 m i Morze Martwe na wysokości ok. 400 m poniżej poziomu morza.

Bilans wodny doliny podlegał dużym zmianom w długim czasie geologicznym i był w dużej mierze kontrolowany przez klimat w plejstocenie i wczesnym holocenie. W ciągu ostatniego stulecia antropogeniczny wpływ. Najpierw osuszenie i utworzenie kanału w rejonie Hula, później przekierowanie wody z jeziora Kinneret i rzeki Yarmouh do spożycia i nawadniania zarówno w Izraelu, jak i w Jordanii. W rezultacie nastąpiło zmniejszenie objętości przepływu w dolnym biegu rzeki Jordan, a także wzrost zasolenia. Ten ostatni efekt jest spowodowany w niemałej części przekierowaniem szeregu przybrzeżnych słonych źródeł z jeziora Kinneret. Ze względu na przepływ wody i zmienne głębokości opadów, przepływ rzeki Jordan znacznie się zmniejszył.