Rozmaz krwi: algorytm badania

Badanie rozmazu krwi jest dość powszechną metodą, która pozwala na szybkie rozpoznanie wielu powszechnych nieprawidłowości. Głównymi warunkami skutecznego stosowania tej metody diagnostycznej jest ścisłe przestrzeganie techniki przygotowania rozmazu oraz systematyczne badanie z przestrzeganiem algorytmu.

W praktyce nie zawsze możliwe jest uzyskanie obiektywnych danych za pomocą hematologicznego szybkiego testu diagnostycznego. Badanie rozmazu krwi pozwala na stosunkowo szybkie wyjaśnienie i uzupełnienie uzyskanych informacji. Technika ta umożliwia wykrycie pewnych elementów, które nie są widoczne w klinicznych badaniach automatycznych, np. zmiana kształtu erytrocytów wraz z przesunięciem wskaźnika leukocytarnego w lewo, tj. w kierunku niedojrzałych neutrofili, czy obecność pasożytów. W niektórych sytuacjach technika ta pozwala na postawienie ostatecznej diagnozy.

Algorytm postępowania

Jest ona następująca:

• Bezpośrednio po pobraniu próbki, krew musi być szybko umieszczona w probówce zawierającej antykoagulant, aby zachować jakość komórek.
• Barwienie błękitem metylenowym umożliwia identyfikację retikulocytów.
• Oceny dokonuje się na cienkiej warstwie rozmazu z odczytem na poziomie świnki pod mikroskopem.
• Przez przeprowadzenie systematycznego badania rozmazu krwi rozumiemy algorytm APEL.

Do czego służy ten test??

W tym celu:

• W ramach ustalania nieprawidłowości kształtu i wielkości, a także zmiany liczby krwinek czerwonych, płytek krwi, krwinek białych i różnych rodzajów elementów krwi (w tym wszelkich form niedojrzałych), wraz z ich procentowym udziałem.
• Do diagnozowania różnych chorób spowodowanych zaburzeniami w tworzeniu, funkcjonowaniu lub nadmiernym rozkładzie elementów komórkowych.
• Monitorowanie powstawania komórek wraz z ich stopniem dojrzałości w białaczkach, po radioterapii oraz w ramach zaburzeń powstawania hemoglobiny.

Kiedy takie badanie jest właściwe??

Jeśli w analizie ogólnej i w badaniu liczby białych krwinek wykryto znaczny wzrost liczby białych krwinek, komórek atypowych lub niedojrzałych (co jest najczęstszym wskazaniem), wówczas należy wykonać rozmaz krwi. Badanie to jest ważne między innymi w kilku takich sytuacjach

• Na tle podejrzenia choroby, która dotyczy komórek.
• Podczas stosowania leków, które mogą wpływać na ich produkcję.

W ramach badania rozmazu krwi medycy zazwyczaj wykorzystują płyny biologiczne żylne lub kapilarne.

Przygotowanie

Podczas pobierania biomateriału z rozszerzeniem żyły o średniej średnicy, krew powinna szybko spłynąć do probówki zawierającej antykoagulant. Często stosuje się etylenodiaminotetraoctan, ponieważ pozwala on na lepsze zachowanie badanej cząsteczki. Jednakże, aby uprzedzić różnego rodzaju morfologiczną degradację komórek, odstęp czasowy pomiędzy pobraniem świeżego i dobrze zhomogenizowanego biomateriału a przygotowaniem preparatu powinien być, w miarę możliwości, jak najkrótszy.

Przygotowanie rozmazu krwi rozpoczyna się od pobrania kropli krwi (zwykle tylko jednej z kapilary) na brzeg szkiełka mikroskopowego. Następnie rozciera się go za pomocą drugiego kawałka szkła przesuwanego na pierwszym. Dobrze przygotowany rozmaz ma na końcu tzw. "koci język", co wskazuje, że próbka została pobrana prawidłowo i zapewnia dobrą jakość badania.

Barwienie

Barwienie jest wykonywane przy użyciu standardowej metody. Przed tą procedurą przygotowany rozmaz krwi jest suszony na powietrzu poprzez potrząsanie szkiełkiem, co pozwala uniknąć tworzenia się niebarwnej jasnej plamy w środku czerwonych krwinek. To odpowiednio zapobiega błędnej interpretacji hipochromii.

Mogą występować inne artefakty barwienia. Na przykład barwienie metodą Wrighta daje osad. Dzieje się tak, gdy barwnik nie jest odświeżany przez pewien czas, szkiełko pozostawiono w roztworze barwiącym przez dłuższy czas lub zostało źle umyte. Powstałe nagromadzenie barwnika można zinterpretować jako obecność pasożytów i bakterii we krwi. Dodatkowo, barwienie rozmazów z morfologią komórek może być zmienione przez kontakt szkiełka z parą formaliny. Próbki są zwykle barwione metodą Romanowskiego opartą na błękicie metylenowym i eozynie.

Klasyczne barwienie rozmazów krwi różni się znacznie od szybkiego barwienia. W ostatnich czasach techniki takie mają zalety, ponieważ są odporne na zmiany kwasowości roztworów i na tworzenie się substancji depot. Są one jednak mniej skuteczne w wykrywaniu polichromatofili i słabo odbarwiają ziarnistości bazofilów i mastocytów.

Aby uzyskać wizualnie specyficzny wzór retikulocytów, wymagane jest barwienie nowym błękitem metylenowym. W plastikowych probówkach kropla krwi jest mieszana z dwoma elementami NBM. Probówkę pozostawia się w temperaturze pokojowej przez dziesięć minut. Mała kropla, po wymieszaniu, jest umieszczana na szkiełku i rozmazana w dokładnie taki sam sposób, jak przy wykonywaniu rozmazu. Szkiełko jest następnie szybko osuszane na powietrzu i badane pod mikroskopem przy dużym powiększeniu.

Badanie systematyczne

W ramach oceny konieczne jest przestrzeganie jednolitego schematu egzaminacyjnego. Mikroskopia rozmazu krwi, który jest wykonany w jednej cienkiej warstwie z zaokrągleniem na końcu, pogrubiającym się w kierunku jego podstawy. Komórki ocenia się na cienkim rysunku, gdyż gruby niesie niewiele informacji. Pod małym powiększeniem, w brzeżnej części rozmazu, głównie na zaokrąglonym końcu, bada się zwykle agregaty płytek krwi lub nietypowe szerokie komórki (limfoblasty lub komórki dendrytyczne).

Warstwa może mieć kształt zygzaka lub warkocza, co pozwala dość wyraźnie obserwować różne komórki krwi w badaniu ukierunkowanym z wykorzystaniem algorytmu APEL, gdzie A sugeruje inne elementy atypowe z pasożytami, P oznacza płytki krwi, E oznacza krwinki czerwone, a L oznacza leukocyty.

Rozmaz krwi jest bardzo powszechną techniką, która może szybko zdiagnozować różne powszechne nieprawidłowości. Główne warunki skuteczne wykorzystanie Najważniejszym warunkiem wykonania badania wymazu jest systematyczność i poprawność badania z właściwym algorytmem badania.

Co oznaczają te wyniki??

Zmiana w rozmazie krwi nie zawsze jest wystarczająca do postawienia diagnozy. Zazwyczaj wskazuje to na obecność konkretnej choroby, która wymaga dalszych badań w celu postawienia dokładnej diagnozy.

Właściwość badania

Istnieje szeroki zakres chorób i jednocześnie zaburzeń, które mogą prowadzić do zmian właściwości komórek krążących w krwiobiegu. Normalnie do tego biomateriału dostają się tylko dojrzałe elementy ze szpiku kostnego, ale w wielu chorobach, np. w białaczce, mogą dostać się niedojrzałe odpowiedniki w postaci blastów. W niektórych chorobach, np. w masywnych zakażeniach, białe krwinki mogą wykazywać charakterystyczne zanieczyszczenia, a same komórki mogą stać się atypowe, np. w mononukleozie zakaźnej.

Niedobór żelaza lub witaminy B₁₂, W przypadku wrodzonych zaburzeń w syntezie hemoglobiny może dojść do zmiany właściwości i wyglądu krwinek czerwonych. Wykrycie takich nieprawidłowych komórek w nadmiernej liczbie rozmazów nasuwa podejrzenie podstawowej patologii i prowadzi do powołania drugiej opinii. Wymazy krwi mogą być rutynowo zalecane u osób z nowotworem szpiku kostnego lub węzłów chłonnych, jako element monitorowania i kontroli skuteczności terapii.