Dynastia hanowerska: lata, przedstawiciele, rola w historii wielkiej brytanii

Na początku XVIII wieku w Wielkiej Brytanii narastał kryzys dynastyczny i aby go zażegnać, a jednocześnie powstrzymać katolickie pretensje do tronu, uchwalono ustawę sukcesyjną, na mocy której prawowitym spadkobiercą korony została wnuczka Jakuba I, Zofia, żona elektora hanowerskiego. Przekazanie korony angielskiej Niemcom było decyzją samej królowej Anny, ostatniej z dynastii Stuartów. Ale dziedziczka Zofia zmarła dwa miesiące przed śmiercią Anny, a jej 54-letni syn Jerzy Ludwik objął tron, zapoczątkowując dynastię hanowerską. Sukcesja dynastyczna w 1714 roku była jednym z najbardziej doniosłych wydarzeń w Anglii, wpływając zarówno na politykę wewnętrzną, jak i zagraniczną.

Król Jerzy I (1660-1727)

Jerzy Ludwik z Hanoweru przybył do Anglii wczesną jesienią 1714 roku i został koronowany w Opactwie Westminsterskim, stawiając czoła jakobickiej rebelii sympatyków Jakuba, katolickiego brata Anny Stuart. Buntownicy zdobyli miasta Perth i Preston, ale po bitwie pod Sheriffmoor, która nie przyniosła oczekiwanego zwycięstwa, ich morale osłabło i rewolta osłabła.

Nowy monarcha nie wykazywał zainteresowania polityką, podpisując ważne dokumenty państwowe bez ich czytania. Jedynym przypadkiem, w którym udało mu się jakoś zapanować, było zredukowanie Privy Council (założonej w 1701 r.) do trzydziestu członków, którzy mieli tworzyć gabinet i Home Office. Za tymi ludźmi w zasadzie kryją się wszystkie decyzje, które ukształtowały przyszły rozwój Wielkiej Brytanii.

Król Jerzy I nigdy nie dorósł do miłości do kraju, nad którym został postawiony, a Brytyjczycy odwzajemnili się tym samym. Niezmiennie wolał Hanower od Londynu, gdzie oddawał się uciechom i przyjemnościom z dala od wszelkich zawirowań i zgiełku, które nękały Anglię. George pozostał lojalny wobec swojej ziemi do końca. Atak serca skrócił jego życie w nocy 11 czerwca 1727 r., gdy podróżował do Hanoweru.

panowanie Jerzego II (1683 - 1760)

Monarcha, który wszedł na tron w 1727 r., nie różnił się od swojego ojca pod względem bezsensownego marnowania życia, poświęcając się coraz bardziej elektoratowi hanowerskiemu niż Królestwu Anglii. Mimo podobieństw miał jednak także wyraźną przewagę nad swoją rodzicielką w postaci oddanej, kochającej żony Karoliny z Brandenburgii-Ansbach, kobiety niezwykle inteligentnej i zdecydowanej. Przy wszystkich swoich wadach król Wielkiej Brytanii nie był pozbawiony dobrych cech: poświęcił wiele uwagi siłom zbrojnym kraju i obowiązkom wojskowym, osobiście uczestnicząc w niektórych bitwach, gdzie wyróżnił się wielką odwagą i męstwem.

Politycznie George nie był postacią wybitną, ale mimo to rzucał się w oczy w sprawach krajowych i międzynarodowych. Za jego rządów gospodarka znacznie się wzmocniła, a szybko rozwijający się przemysł doprowadził do dominacji na światowych rynkach. Nastąpiła też duża ekspansja kolonii w obu Amerykach i Indiach. Niemniej jednak niechęć króla do angażowania się w politykę doprowadziła do wzrostu wpływów ministrów przy jednoczesnym zaniku władzy monarchy. Jerzy II zmarł na udar mózgu w wieku 78 lat, a jego następcą został 22-letni wnuk, król Wilhelm IV.

george iii (1738 - 1820)

Jerzy III, który wstąpił na tron w 1760 roku, był postacią złożoną i kontrowersyjną. Jako nastolatek, po stracie ojca Fryderyka (najstarszego syna Jerzego II), który zmarł na korcie tenisowym po kontuzji, przyszły monarcha wychowywał się pod okiem dziadka. Przejmując władzę, okazał się "prawdziwym królem", koncentrując się na osłabieniu dominującej partii Whigów (partii klasy kupieckiej i przemysłowej), aby nie stać się igraszką w rękach Parlamentu lub nie ponieść tego samego losu, co jego dziadek.

Styl rządów monarchy był nieelastyczny i agresywny, każdy, kto się nie zgadzał, był szybko usuwany. Jego twarda polityka doprowadziła do wojny z koloniami północnoamerykańskimi, w której wojska angielskie zostały ostatecznie pokonane. Był on jednocześnie jednym z najbardziej pobożnych królów z dynastii hanowerskiej i wzywał swoich poddanych do podążania drogami Boga i pozostania dobrymi chrześcijanami. Jerzy otaczał się tylko lojalnymi "przyjaciółmi króla", nie szczędząc im tytułów, dotacji i wsparcia materialnego.

Od 1788 roku władca Anglii zaczął cierpieć na napady zaburzeń psychicznych, które z czasem stawały się coraz częstsze, aż w końcu w 1810 roku stracił rozum. Regent wyznaczył na następcę swojego najstarszego syna, księcia Walii, który okazał się mniej niż szlachetny.

Jerzy III zmarł pod koniec stycznia 1820 roku, całkowicie odizolowany od społeczeństwa. Najważniejszym efektem jego rządów było zjednoczenie Irlandii i Wielkiej Brytanii w Zjednoczone Królestwo (styczeń 1801 r.), które nieoficjalnie nazywano Imperium Brytyjskim.

Kruche życie Jerzego IV (1762 - 1830)

Po wstąpieniu na tron w 1820 roku król Wielkiej Brytanii Jerzy IV rozpoczął swoje panowanie od prześladowania swojej prawowitej żony Karoliny z Brunszwiku, z którą od dawna łączyła go gorzka publiczna waśń. Surowe wychowanie, jakie otrzymał od swoich rodziców, któremu często towarzyszyły liczne kary i ograniczenia, ukształtowało go na człowieka o nieokiełznanym temperamencie i wysoce amoralnych skłonnościach. Hanowerczyk był nielubiany przez ludzi za swoje nieustanne pijaństwo i biesiadowanie, które były tak poważnym afrontem dla władzy królewskiej. Stał się obiektem ciągłych drwin prasy, a w konsekwencji całej Anglii.

Luksusowe życie króla toczyło się na tle ważnych wydarzeń europejskich, którymi nie był zainteresowany. Za jego panowania Anglia rozszerzyła swoje granice, w szczególności ekspansję w Azji Środkowej, a po wojnach napoleońskich kraj ten cieszył się wielkim prestiżem w samej Europie, stając się jedną z czołowych potęg.

Zrujnowany fizycznie przez swoje leniwe i rozwiązłe życie król Jerzy IV zmarł w 1830 roku. Anglii w wieku 65 lat zastąpił go jego brat William, trzeci syn Jerzego III.

Wilhelm IV (1765-1837)

W porównaniu ze swoim ekstrawaganckim bratem Jerzym, William wyglądał znacznie prościej i bardziej bezpretensjonalnie. Jego koronacja kosztowała państwo zaledwie 30 tysięcy euro. stopa. Lata służby w marynarce wojennej uczyniły go człowiekiem prostolinijnym, sprzeciwiającym się konwenansom, tak że sąd, ustanowiony w ramach Szybko utracono panowanie poprzednich królów.

Wilhelm wstąpił na tron w bardzo niespokojnym czasie. W państwie narastała potrzeba reformy systemu wyborczego, który nie zmieniał się od kilku wieków. Król był zmuszony stanąć po stronie Whigsów i zaakceptować zmiany, które były potrzebne. Namiętności dotyczyły również tego, czy wiernym katolickim w Irlandii należy dać wolną rękę, czy nie. Z powodu rozbieżności między księciem koronnym a jego gabinetem doszło do serii kryzysów rządowych. W efekcie kolejny gabinet został utworzony przez króla w opozycji do parlamentu, ale obu stronom udało się dojść do porozumienia.

Wilhelm IV pozostawił znaczący ślad w historii narodu. Niemniej jednak był dość pracowitym człowiekiem rodzinnym, nie dyskredytując się szczególnymi wadami, i w tym sensie stał się "springboard" do panowania jego legendarnej siostrzenicy - królowej Wiktorii, córki Edwarda Augusta (czwartego syna Jerzego III).

Królowa Wiktoria (1819 - 1901)

Wstąpienie młodej Wiktorii na tron w 1837 roku było doniosłym wydarzeniem w Wielkiej Brytanii. Kraj cieszył się z nowego władcy: po serii ekscentrycznych hanowerskich królów, czysta młoda kobieta dawała nadzieję na zmianę na lepsze. Ten niski i wątły monarcha posiadał prawdziwą królewską wielkość. Szybko stała się ulubienicą społeczeństwa, zwłaszcza klasy średniej. Wiktoria spełniła oczekiwania swoich poddanych, rehabilitując wątpliwą reputację monarchii i budując inny model relacji między społeczeństwem a rodziną królewską.

Panowanie ostatniego angielskiego monarchy z dynastii hanowerskiej jest często zapisywane jako Złoty Wiek Anglii. Handel kwitł, przemysł się rozwijał, miasta rosły, a Imperium Brytyjskie rozszerzało się na cały świat. Królowa Wiktoria była prawdziwym symbolem narodu.

Niepokorna władczyni Wielkiej Brytanii zmarła w 64 roku życia w wieku 82 lat, do ostatnich dni pracując nad egzekwowaniem swojej monarchicznej woli.

Rola dynastii w historii Wielkiej Brytanii

Królowie hanowerscy piastowali tron brytyjski do 1901 r. Pod ich rządami Anglicy brali udział w kilku dużych wojnach, z których większość toczyła się przeciwko Francji. Utrata panowania kolonialnego w Ameryce Północnej (1783) została zrekompensowana rozszerzeniem brytyjskich terytoriów w Indiach i zawłaszczeniem holenderskich posiadłości w Afryce Południowej, a także wcześniejszą aneksją Acadii, Kanady i wschodniej Luizjany na mocy traktatu paryskiego z 1763 r.

Lata panowania dynastii hanowerskiej charakteryzowały się szczególnym wzmocnieniem parlamentaryzmu, powstaniem ruchów demokratycznych i znacznym ograniczeniem władzy królewskiej. W historii pamiętany również za rewolucję przemysłową i szybki rozwój kapitalizmu.

Ciekawostki

Fakty historyczne dotyczące panowania dynastii hanowerskiej

• Przez długi czas król Jerzy I był uważany za głupiego i niewykształconego człowieka, mimo że biegle znał łacinę i francuski, a także holenderski i włoski. To błędne przekonanie było często przypisywane temu, że monarcha nie lubił kraju, którym był zmuszony rządzić po śmierci Anny Stuart.
• Jerzy II był miłośnikiem śpiewu operowego i muzyki. George Frederick Handel był pod jego specjalnym patronatem.
• Król Jerzy III zyskał przydomek "George the Farmer" za swoje nadmierne ogrodnictwo i sadownictwo.
• Jako człowieka o dobrym guście zauważono władcę Jerzego IV: wolał nie podążać za modą, ale sam ją kształtować. Z inspiracji wymyślał nowe style ubrań i budował ekstrawaganckie budynki.
• Królowa Wiktoria, dzięki licznemu potomstwu, zyskała tytuł "babci Europy. Jej potomkowie to Windsorowie (Wielka Brytania), Hohenzollernowie (Niemcy), Burbonowie (Hiszpania) i Romanowowie (Rosja).