Główne etapy rozwoju konstytucyjnego rosji: ogólna charakterystyka

Konstytucja jest najwyższym prawem państwa, szczególnym aktem prawnym, który ma najwyższą moc prawną w państwie, na którego terytorium działa. Konstytucja określała podstawy ustroju społecznego, gospodarczego, politycznego i terytorialnego państwa. Główne etapy rozwoju konstytucyjnego Rosji zostaną szczegółowo opisane w naszym materiale.

Pierwsza konstytucja w historii państwa rosyjskiego

W historii Rosji termin "konstytucja" został zastosowany po raz pierwszy w 1815 roku. Wtedy to Aleksander Pierwszy nadał to prawo Królestwu Polskiemu. Na mocy ustawy nowo powstałe państwo stało się monarchią dziedziczną, co "był na zawsze zjednoczony z Imperium Rosyjskim". Król mianował namiestnika, którym mógł być tylko Polak. Jedynym wyjątkiem było mianowanie gubernatora z domu cesarskiego.

Konstytucja królestwa polskiego miała ustalić ustrój władzy ustawodawczej, wymiaru sprawiedliwości i posiadania terytorialnego. W sekwencji głównych etapów rozwoju konstytucyjnego Rosji najważniejsze miejsce zajmowała sama ustawa. W rzeczywistości była to pierwsza ustawa tego typu, co jest dość niezwykłe dla państwa z monarchią absolutną. Choć konstytucja dotyczyła tylko jednego regionu, to już sam fakt jej uchwalenia uznano za wielkie osiągnięcie. Jednak w 1830 roku prawo to zostało uchylone przez Mikołaja Pierwszego. Przyczyną tego było umocnienie monarchii absolutnej i wprowadzenie surowej polityki konserwatywnej.

Konstytucja z 1918 roku: postanowienia ogólne

Drugi zasadniczy etap w rozwoju konstytucyjnym Rosji nastąpił w 1918 roku. Był to czas, kiedy zaczęło się tworzyć państwo radzieckie. Pierwsze rezultaty reform znalazły swoje odzwierciedlenie w pierwszej konstytucji państwa rosyjskiego, czyli ustawie zasadniczej RSFSR. Ten akt regulacyjny uogólnił doświadczenie budowania państwa, choć było ono krótkie.

Projekty ustawy zostały opracowane przez VTsIK i Ludowy Komisariat Sprawiedliwości. Zostały one rozpatrzone przez specjalną komisję Komitetu Centralnego RCP(b). Na posiedzeniu V Wszechrosyjskiego Zjazdu Sowietów, które odbyło się 4 lipca 1918 roku, powołano komisję, która miała przeanalizować projekt ustawy zasadniczej. Był to pierwszy poważny krok w rozwoju konstytucyjnym Rosji i ZSRR. Z pewnymi zmianami i poprawkami ustawa została uchwalona w dniu 10 lipca.

Główne postanowienia konstytucji z 1918 r

W ten sposób określała, że Republika Rosyjska jest wolnym państwem typu socjalistycznego, zrzeszającym w sobie przedstawicieli ludzi pracy. Władza należała do klasy robotniczej, która była zjednoczona w postaci Sowietów.

Ustawa pozwalała na zniesienie wszelkiego rodzaju praw wyzyskiwaczy, jeśli były one wykorzystywane ze szkodą dla robotników. Pozbawiono praw obywatelskich osoby, które wykonywały pracę najemną w celach zarobkowych. Dotyczyło to kupców, pośredników finansowych i innych mieszkańców, którzy w jakikolwiek sposób próbowali prowadzić działalność gospodarczą.

Uchwalenie Konstytucji z 1918 roku było pierwszym i głównym etapem rozwoju prawa konstytucyjnego w Rosji. Do najważniejszych obowiązków obywatelskich należała konieczność pracy i odbycia obowiązkowej służby wojskowej. Zabezpieczono również takie wolności demokratyczne, jak wolność sumienia, prasy i słowa, wolność zgromadzeń, wolność zrzeszania się itp. д.

Osobliwości konstytucji z 1925 r

Drugim ważnym krokiem w rozwoju konstytucyjnym Rosji było przyjęcie głównej ustawy państwowej z 1925 r. Rosja wraz z kilkoma innymi niepodległymi republikami weszła w skład ZSRR. To był powód tego aktu normatywnego.

Drugi projekt konstytucji został zatwierdzony już w 1924 roku. Rok później został on jednak przeformułowany. Wynikało to zapewne z normy, że republiki Związku Radzieckiego miały prawo do dokonywania zmian we własnym ustawodawstwie.

Konstytucja z 1925 roku zapożyczyła wiele postanowień z poprzedniej ustawy uchwalonej jeszcze w 1918 roku. Ustawa nie zawarła tekstu Deklaracji Praw Społeczeństwa Pracującego i Wyzyskiwanego, ale wskazała, że wyszła od jej podstawowych postanowień. W Konstytucji zniknęły też słowa "tłumienie, przemoc i eliminacja" "pasożytniczy" przedstawiciele porządku społecznego. Wycięto również postanowienia dotyczące rewolucji światowej. Sama ustawa została prawnie zaostrzona i dlatego zajęła należne jej miejsce w systemie głównych etapów rozwoju konstytucyjno-prawnego Rosji.

Konstytucja z 1937 r.: organy władzy państwowej

ZSRR miał wejść na zupełnie nowy etap rozwoju. W związku z tym pojawiła się dość logiczna konieczność odnowienia całego systemu konstytucyjnego państwa. Nowa faza charakteryzowała się całkowitym zniesieniem elementów wyzysku.

Aby zrozumieć, co ustawa z 1937 roku wniosła do systemu rozwoju konstytucyjnego Rosji, przedstawmy pokrótce jej główne cechy.

Pierwszy punkt ma związek z zachowaniem istoty klasowej w państwie. Sam system ucieleśniał dyktaturę proletariacką. Była ona wymieniona w normie 2 ustawy zasadniczej RSFSR z 1937 roku. Zmieniła się forma wyrażania istoty klasy. Także zniesienie politycznych praw obywatelskich na podstawie ich statusu społecznego w związku ze zniesieniem klas wyzyskujących. Wprowadzono równe, powszechne i bezpośrednie wybory w głosowaniu tajnym. Ustanowiła również zasadę równości obywateli.

Druga kwestia dotyczyła pojawienia się w ustawie osobnego rozdziału dotyczącego podstawowych obowiązków i praw obywateli. Możliwość korzystania z praw politycznych była zagwarantowana zgodnie z interesami klasy robotniczej w celu wzmocnienia systemu socjalistycznego.

System rządów według konstytucji z 1937 r

Trzeci kluczowy punkt leży w ustanowienie priorytetu i wiodącą rolę partii komunistycznej. Wówczas nosiła ona nazwę Wszechzwiązkowa Komunistyczna Partia Bolszewików. Sama partia stawała się swego rodzaju strukturą państwową.

Konstytucja przybrała jakościowo nowy kształt prawny. Ustawa odzwierciedlała takie instytucje państwowo-prawne jak "Społeczne i struktura państwa", "Prawa i obowiązki obywateli" i wiele innych. Wszystko to stanowiło zupełnie nowy zwrot w systemie głównych etapów rozwoju konstytucyjnego Federacji Rosyjskiej (państwa rosyjskiego).

Konstytucja lepiej odzwierciedlała federalną strukturę RSFSR. Zaczęły pojawiać się osobne rozdziały poświęcone wyższym władzom władzy państwowej, Opracowano przepisy dotyczące krajowych okręgów wyborczych. Ustawa wprowadziła tym samym zupełnie nowy element w systemie podstawowych etapów rozwoju konstytucyjnego Federacji Rosyjskiej. Dalszą część historii podsumujemy następująco.

Konstytucja z 1978 r.: zasadnicze zmiany w systemie prawnym

Rozwój systemu konstytucyjnego Państwo radzieckie był nieprzerwany. I tak w 1977 roku narodziła się nowa konstytucja, na podstawie której zostanie uchwalona konstytucja z 1978 roku. W ciągu swojej historii ten akt normatywny przeszedł kilka istotnych zmian. Wszystkie one, w taki czy inny sposób, wpływały na treść poszczególnych normy lub samą istotę ustawy zasadniczej.

Potwierdzono status RSFSR jako Republiki Związkowej w ramach państwa radzieckiego. Sama konstytucja w ostatnich fazach swojego istnienia była dość niestabilna, a zmiany miały charakter istotny. Z tego powodu charakterystyka ustawy z 1978 r. ma różną treść w zależności od okresu. Nakreślmy główne cechy ustawy w pierwszych 10 latach jej obowiązywania.

Zmiany w państwie na mocy Konstytucji z 1978 r

Przyjęcie nowego podstawowego etapu rozwoju konstytucyjnego Rosji. Ogólna charakterystyka tej fazy znajduje odzwierciedlenie w tytule: "rozwinięty socjalizm". Sam ZSRR zmieniał się z dyktatury proletariackiej w państwo narodowe.

Drugi punkt dotyczył partii komunistycznej. Jego szczególna rola została podkreślona. Wreszcie sama ustawa zachowała klasową orientację demokracji. Pojęcie demokracji socjalistycznej było wprowadzane.

Spośród pozostałych cech należy zwrócić uwagę na nowy przepis dotyczący struktury federalnej. W ten sposób okręgi narodowe zostały przekształcone w autonomiczne. Sama RSFSR została uznana za suwerenne państwo.

Prawo "w sprawie Trybunału Konstytucyjnego" 1991

Opisując główne etapy rozwoju nauki prawa konstytucyjnego w Rosji, nie można pominąć jednego dość ważnego prawa. Została ona przyjęta po upadku państwa radzieckiego, ale przed Konstytucją Rosji z 1993 r.

Ustawa o RSFSR zapisała koncepcję nowej instytucji państwowej, która była najwyższym organem sądowym chroniącym porządek konstytucyjny państwa. Realizowała ona swoje uprawnienia w formie postępowania konstytucyjnego. Sąd był uprawniony do realizacji swojej władzy poprzez trzy zasadnicze uprawnienia:

• wydawanie opinii w sprawach określonych w ustawie;
• rozpatrywanie spraw dotyczących konstytucyjności ustaw i umów typu międzynarodowego;
• rozpatrywanie na sesjach spraw dotyczących zgodności z konstytucją organów ścigania.

Na podstawie niektórych przepisów badanej ustawy przyjęto obowiązującą dziś konstytucję. W 1994 roku przyjęto nową ustawę federalną, tym razem dla Federacji Rosyjskiej, o statusie i zasady działania Trybunał Konstytucyjny.

Przyjęcie Konstytucji z 1993 r

Po krótkim rozeznaniu głównych etapów rozwoju konstytucyjnego Rosji, powinniśmy teraz opisać obecną konstytucję. Jak wiadomo, w latach 1990-1991 Związek Radziecki i Republika Mołdawii zostały utworzone na podstawie zasad Deklaracji Niepodległości. Stary system sowiecki upadł. Wszystkie republiki, w tym RSFSR, podpisały deklaracje o suwerenności państwowej. Dokument o suwerenności RSFSR został przyjęty przez Zgromadzenie Narodowe 12 czerwca 1990 r. Ten sam dokument podkreślał konieczność opracowania nowego prawa opartego na zasadach zawartych w Deklaracji.

We wrześniu 1993 r. Jelcyn podpisał dekret, na mocy którego rozwiązano Rosyjskie Zgromadzenie Narodowe i Radę Najwyższą. Tego samego dnia uchwalono ustawę o konieczności stopniowej reformy konstytucyjnej. Już 15 października projekt został przyjęty, a 12 grudnia zatwierdzony w ogólnopolskim głosowaniu.

Główne postanowienia Konstytucji z 1993 r

Struktura ustawy składa się z dwóch sekcji i preambuły. Pierwsza część zawiera dziewięć rozdziałów, natomiast druga zawiera przepisy końcowe i przejściowe.

To nowe prawo zniosło system sowietów. Ziemia i podglebie zostały wpisane jako dziedzictwo narodowe. Pojęcie sprawiedliwości zostało zniesione płacić. W jej miejsce wprowadzono płacę minimalną. Sama Rosja stała się federacją symetryczną. Uprawnienia wszystkich jego poddanych stały się takie same. Kadencja prezydenta została skrócona z 5 do 4 lat. Utworzono Zgromadzenie Federalne (parlament) oraz szereg innych ważnych organów państwowych.

Konstytucja z 1993 roku powołała Dumę Państwową, rząd, Radę Federacji, organy ustawodawcze i wykonawcze podmiotów składowych oraz specjalny system sądów. Znacznie zmieniły prawa i obowiązki obywateli.