Osteoporoza: co to jest, objawy, diagnoza i leczenie

W tkance kostnej człowieka zachodzą dwa wzajemne procesy - jej tworzenia i niszczenia. W tym artykule opisano osteoporozę co to jest i jak leczyć, objawy i diagnoza choroby. Patologia ta powstaje, gdy nasila się degradacja starej tkanki kostnej i osłabienie mechanizmu tworzenia nowej kości. W rezultacie szkielet człowieka przestaje pełnić funkcję podpory i ramy, co w końcu prowadzi do złamań.

Osteoporoza: co to jest?

Choroba ta jest zaburzeniem metabolicznym szkieletu, które wpływa na strukturę kości na poziomie mikro i zmniejsza ich gęstość. Ponad jedna trzecia wszystkich kobiet powyżej 50 roku życia w Rosji ma złamania szyjki kości udowej. U mężczyzn występuje rzadziej - 27% populacji. Im starsza osoba, tym większe ryzyko osteoporozy, która pociąga za sobą złamania przy minimalnym urazie. Jest to wiodący wskaźnik w rozpoznawaniu choroby. Pacjent z ciężką osteoporozą może doznać złamania jednym niezręcznym ruchem, a nawet kaszlem czy kichnięciem.

Problem ten jest szczególnie rozpowszechniony u osób starszych. Jednym z najpoważniejszych powikłań osteoporozy jest złamanie szyjki kości udowej, które może przykuć pacjenta do łóżka na długi czas. Ruch to życie, a obowiązkowe leżenie w łóżku przez wiele tygodni, jeśli złamanie się zagoi, prowadzi do zaostrzenia innych chorób, powstawania odleżyn, rozwoju zapalenia płuc. Złamania mogą również prowadzić do niepełnosprawności i śmierci. Dlatego każdy mężczyzna po 50. roku życia i każda kobieta zbliżająca się do okresu pomenopauzalnego muszą wiedzieć, czym jest osteoporoza i jak ją leczyć.

Biorąc pod uwagę, że tworzenie kości jest zakończone do 35-40 roku życia, po czym następuje stopniowy spadek gęstości kości, profilaktykę choroby należy rozpocząć wcześnie. Według statystyk medycznych osteoporoza jest 4. główną przyczyną zgonów na świecie.

Rodzaje choroby

Wyróżnia się 2 rodzaje osteoporozy w zależności od przyczyny choroby:

1. Pierwotne - rozwija się zmniejszona gęstość kości W niektórych przypadkach pierwotna przyczyna osteoporozy może wynikać ze stanu skóry ofiary choroba. Ten typ U 95% kobiet po menopauzie (powyżej 45-50 roku życia) występuje ten stan. Liczba ta jest nieco niższa u mężczyzn - 80% pacjentów w wieku powyżej 50 lat. Do tego typu należy również osteoporoza idiopatyczna u kobiet i mężczyzn poniżej 50 roku życia oraz u dzieci poniżej 18 roku życia, która występuje bardzo rzadko.
2. Wtórne - wynikające z ciężkich chorób przewlekłych, przyjmowania niektórych leków, złego odżywiania.

Przyczyny

Rozwój tej choroby zależy od wielu czynników:

• Styl życia i aktywność fizyczna;
• Predyspozycje genetyczne;
• stosunek i poziom hormonów w organizmie;
• obecność innych patologii;
• przyjmowanie leków;
• Indywidualne warunki konstrukcyjne.

Większość kobiet po 60 roku życia wykazuje objawy osteoporozy, co związane jest ze spadkiem syntezy hormonów płciowych w tym okresie życia. Z powodu braku estrogenów istniejąca wcześniej równowaga przesuwa się w kierunku niszczenia masy kostnej. Ale niedobór hormonów płciowych nie jest jedyną przyczyną. Na rozwój osteoporozy u kobiet wpływają również: gospodarka fosforanowo-wapniowa, niedobór witaminy D, kalcytonina, nieprawidłowe funkcjonowanie tarczycy.

Do przyczyn osteoporozy wtórnej i czynników ryzyka należą:

• długotrwałe leczenie glikokortykoidami, w którym upośledzone tworzenie kości jest działaniem niepożądanym;
• choroby endokrynologiczne: cukrzyca, akromegalia, nadmierna lub zmniejszona produkcja hormonów choroba tarczycy, hiperprolaktynemia;
• choroby przewodu pokarmowego i dróg żółciowych: przewlekłe zapalenie wątroby, marskość wątroby, celiakia, zespół złego wchłaniania, zapalenie trzustki, nieswoiste zapalenia jelit; chirurgia przewodu pokarmowego;
• zaburzenia genetyczne: mukowiscydoza, hemofilia, zaburzenia metabolizmu kolagenu, miedzi itp. porfiria, talasemia i inne choroby;
• nowotwory złośliwe, białaczka, chłoniak, sarkoidoza;
• choroba nerek prowadząca do niewydolności nerek, hiperkalciuria;
• zaburzenia odżywiania: długotrwały niedobór wapnia i witaminy D w diecie, nadmiar witaminy A, anorexia nervosa;
• choroby neurologiczne: udar mózgu, epilepsja, choroba Parkinsona, urazy rdzenia kręgowego
• patologie autoimmunologiczne: reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń rumieniowaty układowy;
• Inne schorzenia i czynniki: AIDS, alkoholizm, zanik mięśni spowodowany siedzącym trybem życia, palenie tytoniu, żywienie pozajelitowe u osób ciężko chorych.

Podawanie leków

Osteoporoza może być również spowodowana przyjmowaniem następujących leków

• leki zobojętniające zawierające glin; inhibitory pompy protonowej stosowane w leczeniu zaburzeń przewodu pokarmowego;
• leki przeciwzakrzepowe, które zapobiegają zakrzepicy w chorobach układu krążenia;
• leki przeciwnowotworowe, cytostatyki;
• leki przeciwdrgawkowe;
• antydepresanty;
• hormony tarczycy;
• Leki uspokajające (pochodne kwasu barbiturowego);
• glikokortykoidy.

U kobiet często występuje mieszany wzorzec choroby, połączenie przyjmowania leków hormonalnych i jednej z poważnych chorób wymienionych powyżej. Dlatego ustalenie prawdziwej przyczyny osteoporozy może być trudne.

Symptomy

Przed pierwszym złamaniem nisko urazowym prawie nie ma objawów klinicznych wskazujących na osteoporozę. Co jest niepokojącym sygnałem na wczesnym etapie:

• przyspieszona próchnica zębów;
• ból kostny (w biodrze, przedramieniu, nadgarstku, między łopatkami itp.) oraz ból kręgosłupa nasilający się przy niewygodnej postawie lub wysiłku;
• zwiększona utrata postawy ciała - występowanie schylania się;
• częste zmęczenie w plecach;
• skurcze mięśni, które mogą być oznaką niedoboru wapnia;
• zwiększenie odległości między tyłem głowy a ścianą, gdy plecy są do niej przyciśnięte, o więcej niż 5 cm;
• Objawy złamania kompresyjnego kręgów: zmniejszenie wzrostu o więcej niż 2 cm w ciągu ostatnich 1-3 lat lub o więcej niż 4 cm w porównaniu do wzrostu w wieku 25 lat; pojawienie się "dodatkowych" fałdów skórnych na plecach i bokach; zaburzenia w oddawaniu stolca i moczu, bóle serca, zgaga, uczucie ciężkości przy oddychaniu z powodu gwałtownego zmniejszenia objętości jamy klatki piersiowej.

Często złamania kręgów mają minimalne objawy, więc przez długi czas pozostają niezdiagnozowane. Ból dolnej części pleców występuje również przy innych schorzeniach. Ryzyko wystąpienia złamania wzrasta w przypadku połączenia jednego z następujących czynników dodatkowych

• pierwsze wystąpienie bólu u pacjentki po menopauzie;
• Uraz, upadek z wysokości lub ciężkie podnoszenie ciężarów;
• Wcześniej istniejące złamania;
• Podawanie glikokortykoidów.

Główne objawy osteoporozy u kobiet po 50 roku życia ilustruje poniższy rysunek.

Diagnoza

Dokonuje się wstępnej oceny wzrokowej pod kątem oznak złamania kompresyjnego kręgów, wymienionych powyżej. Diagnostyka laboratoryjna obejmuje następujące badania

1. CRP - wykrywanie anemii, podwyższone osady mogą świadczyć o obecności nowotworów, reumatyzmu i innych chorób.
2. Chemia krwi - wapń, fosfataza alkaliczna, fosfor, magnez, kreatynina i inne parametry. Badanie to służy do wykluczenia wtórnego typu osteoporozy oraz do znalezienia przeciwwskazań do przepisania leków.
3. OAM - analiza moczu Może być również wykorzystany do określenia przyczyny problemu i postawienia diagnozy różnicowej.

Z instrumentalnych metod badania lekarz może zalecić m.in:

1. Radiografia klatki piersiowej i kręgosłup lędźwiowy do wykrywania złamań kompresyjnych kręgów, czyli zmniejszenia wysokości o ponad 20% w stosunku do innych kręgów;
2. Densytometria - pomiar gęstości kości za pomocą promieniowania rentgenowskiego lub ultradźwięków. W standardowym badaniu napromieniane są 3 obszary - lędźwiowy, szyjka kości udowej i przedramię (promień), gdzie najczęściej dochodzi do złamań.
3. Dodatkowe metody obejmują wielospiralną TK, MRI i scyntygrafię kości. Ta ostatnia metoda to badanie tkanek poprzez wstrzykiwanie do organizmu izotopów promieniotwórczych.

Wskazania do diagnostyki i leczenia

Ocena gęstości kości (densytometria i inne metody) jest wskazana dla następujących kategorii pacjentów

• Osoby starsze, które ukończyły 65 lat w przypadku kobiet i 70 lat w przypadku mężczyzn;
• Osoby, które doznały już złamania osteoporotycznego;
• mężczyzn i kobiet w wieku odpowiednio poniżej 70 i 65 lat, u których zdiagnozowano co najmniej jeden czynnik ryzyka złamania;
• pacjenci z patologią lub spożyciem leki związane z wysokim ryzykiem utraty kości.

Leczenie osteoporozy u kobiet po 50 roku życia jest zawsze konieczne w przypadkach minimalnego urazu spowodowanego złamaniem. Uznaje się to za wystarczające powód rozpoznanie tego schorzenia, ponieważ u około 20% takich pacjentów dochodzi do drugiego złamania w ciągu kolejnego roku. Nadal jednak konieczne jest przeprowadzenie pełnego badania, aby wykluczyć inne choroby układu kostnego.

Leczenie

Leczenie osteoporozy obejmuje kilka działań

• wyeliminowanie choroby podstawowej, która spowodowała spadek gęstości kości;
• przyjmowanie leki dla budowanie masy kostnej;
• stosowanie leków w celu zmniejszenia bólu.

Z drugiej grupy stosuje się m.in preparaty do leczenia Osteoporoza: bisfosfoniany, produkty zawierające wapń i witaminę D. U kobiet i mężczyzn powyżej 50 roku życia poddawanych terapii glikokortykoidami wskazane jest jednoczesne stosowanie tych środków. Aby zapobiec osteoporozie i złamaniom, zaleca się przestrzeganie diety, wykonywanie umiarkowanych ćwiczeń i noszenie ortez podtrzymujących.

Bisfosfoniany

Witamina D i suplementy wapnia zwiększają gęstość kości poprzez zwiększenie spożycia wapnia w organizmie. Bisfosfoniany stosowane w leczeniu osteoporozy mają jednak inne działanie. Blokują funkcję osteoklastów, czyli komórek, które rozpuszczają minerały i są odpowiedzialne za niszczenie starej tkanki kostnej. Najbardziej przebadane są te zawierające alendronian sodu, czyli kwas alendronowy. Zaletą jest to, że leki te wystarczy przyjmować raz w tygodniu, natomiast leki nowej generacji tylko raz w miesiącu lub nawet co kilka miesięcy.

W tabeli poniżej przedstawiono nazwy leków z grupy bisfosfonianów stosowanych w leczeniu osteoporozy.

Stosowanie tych leków uważa się za bezpieczne nawet przez długi okres czasu (do 10 lat). Najlepszy dla osteoporozy. Bisfosfoniany przenikają przez łożysko i mają niekorzystny wpływ na kości płodu, dlatego u kobiet w wieku rozrodczym zaleca się stosowanie antykoncepcji.

Bisfosfoniany w osteoporozie: opinie pacjentów

Opinie pacjentów na temat bisfosfonianów są w większości dobre. Przebieg leczenia wykazuje poprawę wartości densytometrycznych w badaniu kontrolnym. Lekarze zazwyczaj przepisują jednoczesne stosowanie leków zawierających wapń.

Do skutków ubocznych często należy ból brzucha spowodowany podrażnieniem błony śluzowej. W celu jej zmniejszenia stosuje się leki gastroprotekcyjne (Omez, De-Nol itp.).

Witamina D i wapń

Oprócz preparatów bisfosfonianów w leczeniu osteoporozy stosuje się preparaty zawierające witaminę D ("Aquadetrim", "Vigantol"), jej aktywowane formy ("Alfacalcidol", "Alfadol", "Alfa D3-Teva", "Etalpha"), a także wapń:

• Węglan wapnia, cytrynian wapnia lub mleczan wapnia;
• "Calcium Sandoz Forte";
• "Vitacalcin;
• "Calcium D3 Classic"
• "Complivit Calcium D3 forte i inne.

Zapotrzebowanie na witaminę D dla osób powyżej 50 roku życia wynosi 800-1000 IU/dzień., W przypadku wapnia jest to 1000-1200 mg/dobę. Witamina D sprzyja lepszemu wchłanianiu wapnia w jelitach i nasyceniu kości minerałami.

Odżywianie

Wraz ze stosowaniem bisfosfonianów w leczeniu osteoporozy, których nazwy zostały wymienione powyżej, zaleca się dostosowanie diety w celu zwiększenia ilości pokarmów zawierających najważniejsze substancje:

• witamina D: łosoś, śledź, sum, sardynki w puszce, makrela, tuńczyk, mleko, śmietana, ser, wątroba wołowa, ser żółty, jaja;
• Wapń: ser, twaróg, mleko, kefir, acidofilus, śmietana, jogurt i inne produkty mleczne.

Ryby można zastąpić preparatami płynnymi lub kapsułkami zawierającymi olej rybi. Jeśli chodzi o wapń, w rodzimej medycynie istnieje "złota zasada": spożywanie co najmniej 3 produktów mlecznych dziennie znacznie zmniejsza ryzyko rozwoju tej patologii. W badaniu medycznym wykazano, że to zalecenie u pacjentów obserwowanych przez 3 lata doprowadziło do ogólnego zmniejszenia liczby złamań o 12%.

Terapia hormonalna u kobiet

Terapia hormonalna stosowana jest również w profilaktyce osteoporozy w okresie menopauzy. Długotrwałe stosowanie estrogenów może znacząco zmniejszyć ryzyko złamań kręgów i szyjki kości udowej. W praktyce medycznej w osteoporozie i jej profilaktyce stosuje się następujące hormony:

1. "Raloksyfen (Evista) - zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia złamań kręgów u pacjentów bez wcześniejszych złamań o 55%, gdy jest przyjmowany przez 3 lata. U kobiet, u których w przeszłości wystąpiły złamania osteoporotyczne, ryzyko zmniejsza się o 30%. Lek ten jest również skuteczny w zapobieganiu rakowi piersi, ale skutki uboczne mogą obejmować problemy z krążeniem, takie jak zakrzepica, zatorowość płucna i inne.
2. "Bazedoxifen (Conbriza) - zmniejsza utratę kości w kręgosłupie i szyjce kości udowej. Zmniejsza ryzyko złamań o 42% przy stosowaniu przez 3 lata. Podobnie jak w poprzednim przypadku, możliwe są również powikłania zakrzepowo-zatorowe.

Brak leczenia hormonalnego w osteoporozie u kobiet po 60. roku życia. Wynika to z faktu, że u pacjentów w podeszłym wieku znacznie zwiększa się ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych.

Medycyna ludowa

Osteoporozę leczy się środkami ludowymi stosując następujące receptury:

1. Shilajit. Ta naturalnie występująca substancja zawiera ponad 80 minerałów i pierwiastków śladowych, konieczny dla organizmu, w łatwo przyswajalnej formie. Poprawia regenerację tkanek i wzmacnia układ kostny. Take mumie może być w postaci tabletek, dostępnych w sprzedaży w aptekach, ale lepiej jest stosować je w saszetkach. W tym celu 5 g substancji rozpuszcza się w ½ łyżki. Przegotowana ciepła woda. Skład przyjmuje się w 1 łyżce. л. Pół godziny przed posiłkiem 2 razy dziennie.
2. Łupina jaj kurzych jest bogata w pierwiastki śladowe (fosfor, siarka, miedź i inne), a także w wapń, który jest dobrze przyswajany przez organizm człowieka. Aby przygotować remedium, ugotowane jajka należy wcześniej dokładnie umyć, oczyścić, usunąć wewnętrzne błony i zmielić na proszek. Wlej świeżo wyciśnięty sok z cytryny, tak aby całkowicie pokrył skorupkę. Naparować 1 dzień, następnie przecedzić przez gazę i 3 razy zażyć sok, rozcieńczając 1 łyżkę deserową w przegotowanej wodzie. Nie należy stosować tego przepisu, jeśli żołądek jest zbyt kwaśny lub błony śluzowe są w stanie zapalnym.
3. Terapia ziołowa: zmieszać w równych ilościach skrzyp, rozmaryn i rdest. 200 g surowca zalać 1 l wrzącej wody i gotować na ogniu przez pół godziny. Do rosołu można dodać miód i należy go pić w ½ łyżki. Przed posiłkami 3 razy dziennie.

Mamy nadzieję, że ten artykuł pomoże Ci zrozumieć ten problem być zdrowym.